" آیین و جشن ِ شب یلدا یا شب چله ی بزرگ*، تا به امروز در تمامی سرزمین کهنسال ایران و در بین همه ی قشرها و خانواده ها برگزار می شود. یلدا را همچنین می توان جشن و گردهمایی خانوادگی دانست. در شب یلدا خویشاوندان ِ نزدیک در خانه ی بزرگ خانواده گرد می آیند. به بیانی دیگر، در سرمای آغازین زمستان، دور کرسی** نشستن و تا نیمه ی شب، میوه و آجیل و غذا خوردن و به فال حافظ گوش کردن از ویژگی های شب یلدا است. "
* در زبان و باور عامیانه، زمستان به دو چله تقسیم می شود: چله ی بزرگ از اول دی ماه تا دهم بهمن، یعنی تا جشن سده است، که ستاره ی گرما به زمین می رود؛ چله ی کوچک از دهم بهمن تا بیستم اسفند است و به این علت کوچک گویند که از سردی هوا کاسته شده است. ( برخی چله ی کوچک را بیست روز می دانند ).
** ابزارهای گرمازای ِ تکنولوژی جدید و نیز عامل های دیگر، کرسی و فرهنگ مربوط به آن را به دست فراموشی سپرده است. در زمستان ها، استفاده از کرسی برای گرم کردن خانه و دور کرسی نشینی معمولاً از شب یلدا، نخستین شب زمستان شروع می شد و تا پایان چله ی بزرگ - و در برخی خانواده ها تا پایان چله ی کوچک - ادامه داشت. اعضای خانواده از کوچک و بزرگ، دور کرسی که روی آن را میوه و آجیل پوشانده بود، می نشستند.
مطالب مرتبط: جشن های باستانی و اسطوره ای. یلدا. یلدا و تولد عیسی مسیح. انگیزه های پایدار ماندن جشن یلدا. خوراک شب یلدا. یلدا و فال حافظ.
