" در بسیاری از شهرها و آبادی ها، به مناسبت ها و انگیزه هایی چون درو، برداشت خرمن، انگورچینی، آغاز زمان ماهیگیری، تقسیم آب و ... یا رویدادهای دینی و دیگر انگیزه ها و مناسبت ها، آیین ها و جشن هایی برگزار می شود که ویژه ی منطقه و محلی معین است و در شهرها و آبادی های دیگر دیده نمی شود.* "
* در پژوهش های مردم شناسی ، این گونه آیین های محلی گردآوری می شود.
" از دوران های کهن، جشن ها همراه با اسطوره ها و افسانه هایی درباره ی پیدایش آن ها، بر جای مانده است، چون نوروز، تیرگان، مهرگان، یلدا و سده. این جشن ها بی گمان در آغاز برای یادآوری فصل ها و تنظیم برنامه های کشاورزی بوده است و با گذشت زمان، مناسبت ها و داستان های دیگر به آن افزوده شده است. "
" ۱. جشن ها و آیین های باستانی و اسطوره ای و فصلی؛
۲. جشن ها و آیین های دینی و مذهبی؛
۳. جشن ها و آیین های ملی، میهنی، حکومتی؛
۴. جشن ها و آیین های خانوادگی؛
۵. جشن ها و آیین های منطقه ای، که در همه ی شهرها برگزار نمی شود و ویژه ی یک شهر یا یک روستا است و از نظر موضوعی در رده بندی ۱ و ۲ و ۳ جای دارد. "
" جشن ها و آیین های کهن ایران، تا آن جا که آگاهی داریم، همه با شادمانی و سرور همراه است؛ تا جایی که در آیین و کیش زردشتی گریستن بر مردگان " ناشایست " است و کسی که بر مردگان گریه کند، در روز بازپسین، بادافراه ِ *سخت دارد. یگانه مورد سوگواری کهنی که سراغ داریم، " سوگ سیاوش" است که تا سده ی چهارم هجری در بخارا برگزار می شده است. "
* ( اَ ) جزا، کیفر، بدی.
" بسیاری از جشن ها، با قربانی کردن و خوردن گوشت آن همراه است. در برخی از قبیله های ابتدایی که به آدم خوار* معروف اند، یکی از کسان قبیله، یا یکی از دشمنان قبیله را که اسیر است، قربانی می کنند و همه به صورت گروهی از آن می خورند. قربانی کردن حیوان ( گوسفند، گاو، شتر) و نیز انسان در جشن ها، با شادمانی و سرور همراه است. برای نمونه می توان از " عید قربان" نام برد. قربانی کردن شتر در کاشان معروف است؛ که شتر را آرایش نموده و با شادمانی در شهر می گردانند و پس از آن قربانی می کنند. در بین دین ها، تنها دین زردشتی است که قربانی کردن را قدغن کرده است. "
*" اِوانس پریچارد، از مردم شناسان معروف انگلیسی، بر این عقیده است که این آدم خوارگی، برای غذا نبوده، بلکه یک رسم دینی و یا نشانه ی پیروزی بوده که جنبه ی نمادین داشته است."
" فِصح یا پِسَح، پانزدهمین روز از ماه نیسان* روز بیرون آمدن بنی اسرائیل از مصر است. برای مسیحیان، عید فصح (پاک= paques) روز رستاخیز حضرت عیسی است. "
* ماه ِ نیسان ِ رومی برابر با ماهِ اردیبهشت شمسی است.
. آیین ها و جشن های کهن در ایران امروز
" واژه ی جشن، که به فارسی امروز به معنی آیین های شادمانی است، از واژه ی" یَسْنْ / یَسْنه " اوستایی و "یَزِشن " پهلوی، به معنی ستایش و پرستش است و همچون بسیاری از آیین های ایران باستان، رنگ دینی به خود گرفته است. "