قوم مداری

" افراد در مقایسه و قضاوت و اظهار نظر، معمولاً گروه و فرهنگ و قومیت خود را مرکز و میزان و معیار خوبیها، کمالات و درستی ها می دانند و دیگران یعنی تفاوت هایی را که دیگران دارند، نشانه ی پایین بودن، بد و نادرست بودن آنان می شمارند. این خصوصیت را که خواه و ناخواه، یا مستقیم و غیر مستقیم در همه ی جوامع یافت می شود، قوم مداری می گویند. 

در ارزیابی های سنتی، اعتقادی و تاریخی همه ی گروه های اجتماعی، این خصوصیت را می توان یافت. " در زبان بسیاری از جوامع ماقبل تاریخ که مردم شناسان مطالعه نموده اند، کلمه ی مردم تنها درباره گروه خود اطلاق می شده است. و نیز آثار هر کدام از مورخین و نویسندگان گذشته را که نگاه کنیم، ملاحظه میشود که اقوام دیگر را وحشی، عجیب و غریب و بی تمدن خطاب می کنند. 

نمونه های قوم مداری را در داستانها، افسانه ها و تواریخ اقوام و ملل نیز فراوان می توان یافت. مفاهیم و مضامینی چون "هنر نزد ایرانیان است و بس" در ادبیات فارسی از این نمونه است.*

* بیان این نمونه ها به معنای زشت شمردن این امر نیست و معمولا برجسته کردن خوبی ها، دلاوریها و هنرمندیهای قومی اگر به غرور بیجا و تحقیر دیگران نینجامد، در تعلیم و تربیت توصیه می شود. "

زمینه فرهنگ شناسی