گستردگی آیین سیاوشان

" سیاوشان، نام ِ آیین سوگ سیاوش و نیز نام جاهایی است که در آن ها سوگ سیاوش گرفته می شده است. گستردگی آیین ِ سوگ سیاوش در ایران، از آن جا معلوم می شود که علی رغم هزار و سیصد سال نفوذ اسلام در وجوه مختلف ِ زندگی ایرانیان، چند روستا در این منطقه، از هرات تا مازندران و جنوب آشتیان و یک مسجد در شیراز هنوز نام سیاوشان دارد. همچنین نشانه های سوگ سیاوش بر آثار سفالی کهن خوارزم و ماوراء النهر، نقاشی های دیواری پنجکند سُغد، آثار سفالی جدیدتر و نیز در برخی از آیین های عزا و تعزیه در ایران امروز باقی مانده است. شواهد دیگری از بخش های اصیل اسطوره ی سیاوش در جاهای دیگر، از جمله هنر مینیاتور ِ ایران هم بازمانده است. " 

سیاوشان

جشن و شادمانی

" جشن ها و آیین های کهن ایران، تا آن جا که آگاهی داریم، همه با شادمانی و سرور همراه است؛ تا جایی که در آیین و کیش زردشتی گریستن بر مردگان " ناشایست " است و کسی که بر مردگان گریه کند، در روز بازپسین، بادافراه ِ *سخت دارد. یگانه مورد سوگواری کهنی که سراغ داریم، " سوگ سیاوش" است که تا سده ی چهارم هجری در بخارا برگزار می شده است. "

* ( اَ ) جزا، کیفر، بدی.

. آیین ها و جشن های کهن در ایران امروز